Λαπαροσκόπηση μαζί με την υστεροσκόπηση αποτελούν τις ενδοσκοπικές τεχνικές της Γυναικολογίας. Ειδικότερα η λαπαροσκόπηση αποτελεί χειρουργική μέθοδο ελάχιστα επεμβατική (minimal invasive surgery, MIS), η οποία προσφέρει συντομότερη ενδονοσοκομειακή νοσηλεία, γρηγορότερη ανάρρωση της ασθενούς, λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο, καλύτερο κοσμητικό αποτέλεσμα σε σχέση με τις αντίστοιχες ανοιχτές χειρουργικές επεμβάσεις. Η λαπαροσκόπηση ως ελάχιστα επεμβατική χειρουργική διενεργείται μέσω μικρών κοιλιακών οπών (διαμέτρου συνήθως των 5mm ή 10mm), αφού προηγουμένως δημιουργηθεί πνευμοπεριτόναιο. Πνευμοπεριτόναιο καλείται η διάταση της κοιλίας με αέριο CO2, η οποία διάταση επιτρέπει την επισκόπηση της κοιλίας και την διενέργεια της χειρουργικής επέμβασης.
Μετά την δημιουργία του πνευμοπεριτοναίου, εισέρχεται η ενδοσκοπική οπτική στο εσωτερικό της κοιλίας (περιτοναϊκή κοιλότητα), η οποία είναι συνδεμένη με ειδική κάμερα για τη μετάδοση της εικόνας σε εξωτερικές οθόνες, μέσω των οποίων ο χειρουργός μπορεί να ελέγχει το χειρουργικό πεδίο και με τα κατάλληλα λαπαροσκοπικά εργαλεία να διενεργήσει την απαιτούμενη επέμβαση. Η απεικόνιση της περιτοναϊκής κοιλότητας και των οργάνων της γίνεται με κάμερες υψηλής ευκρίνειας δύο διαστάσεων (2D). Η τρισδιάστατη (3D) απεικόνιση χρησιμοποιείται επίσης, σε μικρότερο ίσως ποσοστό καθαρά λόγω εξοπλιστικού κόστους. Σε ότι αφορά τα εργαλεία της λαπαροσκόπησης αυτά είναι προσαρμοσμένα στις απαιτήσεις της ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής, διαμέτρου κυρίως των 5mm όπως: διαθερμία (μονοπολική ή διπολική), σύστημα αναρρόφησης, λαβίδες σύλληψης, ψαλίδια, βελονοκάτοχα κ.α. (Εικόνα 1,2).
Ενδείξεις
Η λαπαροσκόπηση με την βοήθεια του κατάλληλου εξοπλισμού, προσφέρει την δυνατότητα εφαρμογής με επιτυχία σχεδόν του συνόλου των γυναικολογικών επεμβάσεων.
Οι συνηθέστερες ενδείξεις επεμβατικής λαπαροσκόπησης στην γυναικολογία είναι:
• Εξωμήτρια κύηση
• Υδροσάλπιγγα – Πυοσάλπιγγα
• Συστροφή εξαρτήματος (σάλπιγγας-ωοθήκης)
• Ενδομητρίωση
• Κυστικές, συμπαγείς, μικτές μάζες ωοθηκών
• Λειομυώματα μήτρας (εκπυρήνηση)
• Ογκολογικές παθήσεις
Αναλόγως της γυναικολογικής πάθησης μπορεί να διενεργηθεί λαπαρασκοπική: σαλπιγγοτομία, σαλπιγγεκτομία, κυστεκτομία, εξαρτηματεκτομία (αφαίρεση en block σάλπιγγας & ωοθήκης), ολική υστερεκτομία με/χωρίς εξαρτήματα, λεμφαδενεκτομία, επιπλεκτομία κ.α. (Εικόνα 3,4).
Η λαπαροσκόπηση είναι σκόπιμο να αποφεύγεται στις περιπτώσεις:
• Υπογκαιμίας (Hb < 7gr/dl)
• Γενικευμένης περιτονίτιδας
• Σοβαρής καρδιακής ανεπάρκειας
• Αυξημένο σωματικό βάρος (BMI >35kgr/m2)
• Υπόνοια πολλαπλών συμφύσεων (ιστορικό πολλαπλών χειρουργείων)
• Μέγεθος μήτρας >12cm
• Μεταστατική νόσος (γενικευμένο καρκίνος)
Επιπλοκές
Η λαπαροσκόπηση όπως και κάθε χειρουργική επέμβαση δεν στερείται επιπλοκών. Το σύνολο των επιπλοκών κυμαίνεται μεταξύ 7-9%, αν και το ποσοστό το σοβαρών επιπλοκών περιορίζεται στο 1-2%. Οι μισές από τις παραπάνω επιπλοκές επισυμβαίνουν κατά τον χρόνο δημιουργίας του πνευμοπεριτοναίου, δηλαδή κατά την έναρξη της επέμβασης.
Οι σημαντικότερες εκ των επιπλοκών είναι:
• Τραυματισμός εντέρου (λεπτό, παχύ)
• Διάτρηση ουροδόχου κύστεως
• Τραυματισμός αγγείων
λαγόνια αρτηρία ή φλέβα
κοιλιακή αορτή
κάτω κοίλη φλέβα
• Αιμάτωμα κοιλιακού τοιχώματος (σημεία εισόδου των trocars)
• Μετεγχειρητική κήλη (κυρίως των trocars των 10mm)
Τέλος, θα πρέπει να αναφερθεί η πιθανότητα αδυναμίας περάτωσης της λαπαρασκόπησης, η οποία ανέρχεται σε ποσοστό περίπου 5% του συνόλου των λαπαρασκοπήσεων και οφείλεται κυρίως: σε ανεύρεση πολλαπλών συμφύσεων κατά την είσοδο στην περιτοναϊκή κοιλότητα, παχυσαρκίας, ευμεγέθους μήτρας, μεγάλης αιμορραγίας, μεταστατική νόσο, κ.α. Σε αυτές τις περιπτώσεις η μετατροπή της επέμβασης σε ανοιχτή λαπαροτομία (laparo-conversion) και ολοκλήρωση του χειρουργείου, αποτελεί την απαιτούμενη και ορθή απόφαση.
Μοιραστείτε:
ΙΩΑΝΝΗΣ Α. ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΙΔΗΣ MD, PhD
Αναπληρωτής Καθηγητής
Μαιευτικής Γυναικολογίας – Γυναικολογικής Ογκολογίας
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ
Tεστ PAP
HPV-DNA testing
