Εισαγωγή
Περίδεση καλείται η χειρουργική επέμβαση εκείνη με την οποία γίνεται συρραφή του τραχήλου της μήτρας για να αποφευχθεί η πιθανότητα αποβολής 2ου τριμήνου ή τοκετού πριν τις 37εβδομάδες (πρόωρος τοκετός). Η παραπάνω επέμβαση επιτελείται επειδή σημειώνεται προοδευτική μείωση του φυσιολογικού μήκους του τραχήλου (περίπου 35mm), ήδη από το πρώτο τρίμηνο της κύησης. Μετά από διαδοχικές μετρήσεις του τραχηλικού μήκους με διακολπικό υπέρηχο (Trans Vaginal Ultra Sound, TVUS) και εφόσον συνεχίζεται η μείωση του, μία εκ των θεραπευτικών προσεγγίσεων δύναται να είναι και η περίδεση.
Τα αιτία της προοδευτικής μείωσης της τραχήλου που συμβαίνει κατά την διάρκεια της κύησης δεν είναι απολύτως γνωστά. Σε κάποιες περιπτώσεις η έναρξη πρόωρων συσπάσεων (κυρίως μετά τις 20 εβδομάδες) μπορεί να επιφέρει τη βράχυνση του τραχήλου. Σε άλλες περιπτώσεις η ανεπάρκεια του τραχήλου μπορεί να επιφέρει την μείωση του μήκους του τραχήλου, ανεπάρκεια η οποία είναι αποτέλεσμα προηγούμενων επεμβάσεων του τραχήλου όπως κωνοειδούς εκτομή (κυρίως με νυστέρι), ή διαγνωστική-θεραπευτική απόξεση στην οποία πραγματοποιήθηκε μεγάλου βαθμού ή και βίαιη διαστολή του τραχήλου.
Ασαφείς παραμένουν και οι ενδείξεις της περίδεσης του τραχήλου μήτρας, αφού τα αποτελέσματα της σε ότι αφορά την αποφυγή αποβολής 2ου τριμήνου ή πρόωρου τοκετού αποτελούν αντικείμενο αντιπαράθεσης, ενώ των το ίδιο διφορούμενα είναι και τα συγκριτικά αποτελέσματα της περίδεσης σε σχέση με άλλες μεθόδους αποφυγής του απειλούμενου πρόωρου τοκετού. Στις άλλες μεθόδους αντιμετώπισης των παραπάνω επιπλοκών (αποβολή 2ου τριμήνου, πρόωρος τοκετός) συγκαταλέγονται:
- Χορήγηση προγεστερόνης
- Ινδομεθακίνη (αντιφλεγμονώδες)
- Τοποθέτηση πεσσού (τραχηλικού)
- Κατάκλιση-ενυδάτωση
- Παρακολούθηση
Σημείο επίσης αντιπαραθέσεων, αποτελεί και ο χρόνο εφαρμογής της περίδεσης, η οποία ορίζεται ως περίδεση τραχήλου:
- Προφυλακτική
- Θεραπευτική
- Επείγουσα
Η πρώτη από αυτές, η οποία είναι και η πιο δημοφιλής, εκτελείται σε ασυμπτωματικές έγκυες και προτιμάται το διάστημα μεταξύ 13ης και 17ης εβδομάδας. Τα αίτια της διενέργειας της προφυλακτικής περίδεσης είναι το ατομικό ιστορικό (προηγούμενες τραχηλικές επεμβάσεις) και το μαιευτικό ιστορικό (καθ’ έξην αποβολές, πρόωρος τοκετός) της εγκύου.
Η θεραπευτική περίδεση τραχήλου διενεργείται όταν σημειώνεται προοδευτική μείωση του τραχήλου της μήτρας, η οποία τεκμηριώνεται μέσα από διαδοχικές μετρήσεις με το διακολπικό υπέρηχο. Οι μετρήσεις αυτές πραγματοποιούνται μεταξύ της 14ης και 24ης εβδομάδας της κύησης. Στις έγκυες όπου το μήκος του τραχήλου έχει κατέλθει κάτω από τα 15mm, η περίδεση τραχήλου αποτελεί ορθή επιλογή. Αντίθετα μήκος τραχήλου μεταξύ 15-25mm αποτελεί σημείο αντιπαραθέσεων.
Τέλος η επείγουσα περίδεση έχει ως σκοπό τη διάσωση της κύησης στις περιπτώσεις όπου αιφνιδιαστικά παρατηρούνται αιμόρροια και αίσθημα πίεσης στο κατώτερο τριτημόριο της κοιλίας της εγκύου και στον κόλπο. Η κλινική εξέταση του τραχήλου αναδεικνύει διαστολή τραχήλου (συνήθως μεγαλύτερη από 2cm), λέπτυνση του τραχήλου (μερική ή πλήρης εξάλειψη) και ενίοτε προβάλλων θυλάκιο (εμβρυικοί υμένες). Το υπερηχογράφημα σε αυτές τις περιπτώσεις δεν κρίνεται απαραίτητο ή απλώς επιβεβαιώνει τα παραπάνω κλινικά ευρήματα. Επείγουσα περίδεση μπορεί να πραγματοποιηθεί μέχρι και την 27η ή 29η εβδομάδα της κύησης, ενώ συνήθως δεν προτείνεται για μετά την 30η εβδομάδα της κύησης. Η περίδεση τραχήλου αντενδείκνυται στις περιπτώσεις:
- Χοριοαμνιονίτιδας (φλεγμονής των εμβρυικών υμένων κλινικής ή/και εργαστηριακής)
- Αναπόφευκτου πρόωρου τοκετού
- Ρήξης εμβρυικών υμένων
- Θνησιγενούς εμβρύου
Επιπλοκές
Οι επιπλοκές οι οποίες σημειώνονται μετά από περίδεση τραχήλου είναι οι παρακάτω:
1. Αιμορραγία από τον τράχηλο (συνήθης επιπλοκή η οποία υποχωρεί αυτόματα αν δεν ακολουθήσουν συσπάσεις μήτρας μετά τη περίδεση)
2. Έναρξη συσπάσεων με αναπόφευκτη αποβολή ή πρόωρο τοκετό
3. Ιατρογενής ρήξη των εμβρυικών υμένων (συνήθως κατά την προσπάθεια τοποθέτησης του ράμματος περίδεσης)
4. Εμπύρετο μετά την περίδεση το οποίο θέτει διαφορο-διαγνωστικό δίλλημα για:
• αντίδραση στην ταινία/ράμμα περίδεσης
• επιμόλυνση τραχήλου από τους χειρουργικούς χειρισμούς
• χοριοαμνιονίτιδα
5. Τραυματισμός της ουροδόχου κύστεως ή του ορθού από τη βελόνα του ράμματος/ταινίας περίδεσης (επιπλοκή σχετικά σπάνια).
Το ράμμα ή η ταινία περίδεσης του τραχήλου πρέπει να αφαιρείται όταν η έγκυος μπαίνει στο μήνα της (~36 εβδομάδες), ενώ στις περιπτώσεις όπου επιβεβαιώνονται τακτικές συσπάσεις της μήτρας, θα πρέπει η περίδεση να αφαιρείται για την αποφυγή τραυματισμού του τραχήλου (ρήξη), καθώς και για τις περιπτώσεις λανθάνουσας χοριοαμνιονίτιδας.
Μοιραστείτε:
ΙΩΑΝΝΗΣ Α. ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΙΔΗΣ MD, PhD
Αναπληρωτής Καθηγητής
Μαιευτικής Γυναικολογίας – Γυναικολογικής Ογκολογίας
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ
Tεστ PAP
HPV-DNA testing
